Het is zo ver: na 9 maanden zwangerschap ben je nu echt een gezinnetje samen. Het harde werk is achter de rug, en het genieten kan beginnen, toch? Maar dan komen de kraamtranen, het continu aan de borst drinken van je kleintje, de slopende nachten, het herstel van de bevalling…. Wat gaat er mis?

Wees gerust: Er is niets mis met jou noch met je baby. Jullie zijn volledig normaal! Dit hoort er bij. Zoals we in ons vorig artikel over het vierde trimester al schreven, hebben pasgeborenen het moeilijk in de eerste drie maanden. Je baby heeft 9 maanden in een warme en veilige omgeving gezeten waar alle geluiden en licht gefilterd werden, waar hij constant gevoed werd door de navelstreng en waar hij lekker gewiegd werd.

De Britse auteur en activiste voor een natuurlijke geboorte Sheila Kitzinger beschreef het vierde trimester voor het eerst in de jaren 70:

“Het is een periode die zo’n drie maanden duurt en ervaren wordt als zeer intens, zeker bij een 1^e baby. In deze ingrijpende periode voelen vrouwen zich buitengewoon emotioneel en kwetsbaar ervaren gevoelens als verwarring, wanhoop, angst en depressiviteit.”

In dit artikel gaan we in op het welzijn van de moeder. Hierbij een aantal tips om het vierde trimester zo goed mogelijk door te komen:

1. Wees lief voor jezelf

Het klinkt zo simpel, maar dat is het niet: Maak het jezelf zo makkelijk mogelijk in de eerste paar dagen en weken van het ouderschap.

Een tip is om de vriezer van tevoren alvast te vullen met maaltijden, zodat je gedurende de kraamweek niet teveel tijd hoeft te besteden aan boodschappen en koken. Koop wat lekkere, healthy snacks zodat je jezelf een energie-boost kunt geven als je baby aan het voeden bent in de kleine uurtjes. Bananen, granola -repen, noten, crackers, hummus, kaas, gedroogd fruit en oat cakes zijn goede voorbeelden van energieboosts.

Zorgen voor een baby kost veel tijd en energie, dus probeer er zo relaxt mogelijk in te gaan staan. Stel je prioriteiten: alles wat niet belangrijk is op dit moment kan je laten rusten. Het maakt niet zoveel uit als je geen make-up draagt of als het stofzuigen een keer overgeslagen wordt

Humeurschommelingen

Na de bevalling kun je last hebben van de zogenaamde “kraamtranen”. Deze emoties zijn normaal maar als ze te intens worden, kan het leiden tot een ‘baby blues’. 8 op de 10 moeders hebben hier last van zo’n 4 à 5 dagen na de bevalling. Je kan je dan prikkelbaar voelen, snel huilen.  Het hoort erbij maar negeer het niet. Praat er met je partner over, met je kraamverzorgster of verloskundige, deel je emoties, zij zijn er om je te helpen.

Als deze symptomen echter opkomen na een paar weken, dan kunnen ze ook signaal zijn van een postnatale depressie (PND). 1 op de 10 vrouwen heeft hier last van. Aarzel niet om hier met een gezondheidsprofessional over te praten als je denkt aan een PND te lijden. Hulp en behandeling is altijd mogelijk.

Mentale gezondheid

Als jonge moeder ben je continu bezig met de gezondheid van je baby maar vergeet jezelf niet; je eigen welzijn is ook belangrijk!

Het gaat niet alleen om je fysiek herstel maar ook om je mentale gezondheid. Na de eerste paar weken thuis heb je wellicht behoefte om met een vriendin af te spreken, om een heerlijke wandeling te maken in de natuur, een pizza te bestellen of een filmpje te kijken. Wat voor ontspanning het ook is, het gaat om jou! Probeer dus als doel te hebben om 1 keer per week iets voor jezelf te doen.

Omring jezelf daarnaast met mensen die jou goed kunnen ondersteunen in je nieuwe rol als moeder. Laat de mensen met kant-en-klaar advies aan de kant en kies voor degenen die er echt voor je zijn, je vrij laten in je keuzes en er voor je zijn als het nodig is. Denk aan familie, vrienden, groepen op sociale media, gezondheidsprofessionnals, lokale baby groepen of boeken over ouderschap (bijvoorbeeld het boek van Melanie Visscher “Wat baby’s nodig hebben) of “Zo beval ik” van de Geboortespecialist.

Bezoek ontvangen tijdens de kraamtijd

De kans bestaat dat je directe familie en vriendenkring zo snel mogelijk langs wil komen om de baby te bewonderen. Houd dan goed in gedachten dat het niet om de familie of om de vrienden draait maar om JOU en je eigen gezin. Als het jou niet uitkomt, dan stel je het uit. Als je liever de tijd wil nemen om de baby te leren kennen, dan is dat ok.

2. Je post-partum lichaam 

Vlak na de bevalling voelt aan je buik alsof je nog 20 weken zwanger bent; ruim dus je zwangerschapskleren niet meteen op en geef je lichaam de ruimte om langzaamaan te herstellen. Je buik zal echter niet meer zo hard zijn als tijdens de zwangerschap maar de baarmoeder heeft een aantal dagen de tijd nodig om terug te keren naar zijn oorspronkelijke formaat. Van de maat van een watermeloen, zal hij teruggaan naar de maat van een mandarijn.

Door de afgifte van het hormoon oxytocine tijdens de borstvoeding, krimpt de baarmoeder rustig terug. Je kunt naweeën voelen gedurende de eerste dagen na de geboorte, vooral tijdens het aanleggen van de baby aan de borst. Deze naweeën zullen afnemen naarmate de baarmoeder klein zal worden. Vergelijk jezelf vooral niet met een ander, elke vrouw en elke bevalling is anders.

Zwangerschap, weeën en een geboorte vergen veel van het lichaam van een moeder, het is dus niet verwonderlijk als je de effecten hiervan voelt gedurende het vierde trimester. Pijnstillers zoals paracetamol kunnen ongemakken zoals naweeën of gevoelige hechtingen, verlichten.

Als je lichaam beter aanvoelt en je voelt de energie weer opkomen, kun je rustige yoga-oefeningen (stretchoefeningen) doen en bekkenbodemspieroefeningen toepassen.  Blijf met je kraamverzorgster overleggen; bij onrust zal deze contact met de verloskundige opnemen voor een extra controle.

Blijf vooral realistisch en vergeet vooral het beeld van bekende persoonlijkheden die direct na de bevalling hun oude spijkerbroek weer aanhebben. Niets is minder waar; je lichaam heeft negen maanden lang intensief voor een baby gezorgd en het zal een aantal maanden duren om te ontzwangeren. Geef jezelf de tijd om te herstellen, verwen jezelf en leer je baby kennen. Je lichaam heeft als tijdelijke woning gediend voor een menselijk wezen en leven voortgebracht. Je lichaam verdient dus al je waardering en respect! 

Neem ook de tijd om te wennen aan de nieuwe relatie die je nu met je partner hebt. Jullie hebben beide een nieuwe dimensie bereikt, een nieuwe identiteit als moeder en als vader, laat deze zich rustig en veilig vormen, jullie zullen er alleen maar profijt van krijgen.

Wil jij concreet een steun zijn voor een jonge moeder? Doe dan mee aan onze “Mama Promise” campagne op onze social media!